Ludzka erlichioza: Objawy, przyczyny, leczenie i profilaktyka
Ludzka erlichioza monocytarna ( HME ) to choroba przenoszona przez kleszcze i wywoływana przez Ehrlichia chaffeensis , charakteryzująca się nieswoistymi objawami. W ciężkich przypadkach może prowadzić do śmierci. Zalicza się do nich łagodne bóle mięśni, ale także bardzo wysoką gorączkę, która może pojawić się w ciągu tygodnia lub dwóch od ukąszenia przez kleszcza. Odpowiednie leki są w stanie zakończyć erlichiozę po kilku dniach, jednak nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań.Na erlichiozę chorują ludzie i zwierzęta płowe np. jelenie, ponadto psy, kojoty i kozy.
Czym jest erlichioza?
Podczas karmienia kleszcze przenoszą chorobotwórcze bakterie do gospodarza, jak również potrafią w tym czasie zarazić się inni patogenami, które następnie przekażą kolejnemu żywicielowi. Erlichiozę wywołują bakterie o nazwie E. chaffeensis, które są również znane jako rickettsia. Zanim jednak trafią one do krwioobiegu, kleszcz musi karmić się na ciele przez co najmniej 24 godziny. Usuwanie pasożytów tak szybko, jak to tylko możliwe, znacznie ogranicza ryzyko infekcji.
Objawy erlichiozy
Aby choroba przeniosła się na człowieka, kleszcz musi żerować na nim przez co najmniej 24 godziny. Zwykle w ciągu siedmiu do czternastu dni od ukąszenia mogą pojawić się następujące objawy grypopodobne:
-
łagodna gorączka,
-
ból głowy,
-
dreszcze,
-
bóle mięśni,
-
nudności,
-
wymioty,
-
biegunka,
-
zmęczenie,
-
utrata apetytu,
-
ból stawów,
-
zaburzenia koncentracji,
-
wysypka,
-
kaszel.
Niektóre osoby zarażone erlichiozą mogą mieć objawy tak łagodne, że nie będą potrzebować pomocy medycznej, a ich organizm sam zwalczy chorobę. Jednak nieleczona erlichioza z uporczywymi objawami może wywołać na tyle poważne powikłania, aby pacjent wymagał hospitalizacji.
Powikłania erlichiozy
Bez natychmiastowego leczenia erlichioza może mieć bardzo negatywne skutki. Osoby z osłabionym układem odpornościowym są bardziej narażone na poważne i potencjalnie zagrażające życiu konsekwencje. Szczególnie dotyczy to dzieci i ludzi starszych. Nieleczona erlichioza może spowodować:
-
niewydolność nerek,
-
niewydolność oddechową,
-
niewydolność serca,
-
napady padaczkowe,
-
śpiączkę,
-
długotrwałą gorączkę,
-
zaburzenia krzepnięcia krwi
-
drgawki i niekontrolowane skurcze mięśni.
-
zapalenie opon mózgowych.
Diagnozowanie erlichiozy
Erlichioza może być trudna do zdiagnozowania, ponieważ pacjenci często nie zdają sobie sprawy z tego, że zostali ugryzieni przez kleszcza, a początkowe objawy łudząco przypominają grypę. Aby wykryć erlichiozę niezbędne jest badanie krwi w celu sprawdzenia obecności przeciwciał, które układ odpornościowy rozwija się w odpowiedzi na ukąszenie kleszcza. Są one jednak skuteczne dopiero po tygodniu od ugryzienia. Testy krwi dają najbardziej wiarygodne wyniki, ponieważ erlichioza wpływa na:
-
zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych,
-
zmniejszenie liczby płytek krwi,
-
zmniejszenie liczby białych krwinek.
W pierwszym tygodniu choroby lekarz może skontrolować krew danej osoby w przypadku patogenów przenoszonych przez kleszcze za pomocą reakcji łańcuchowej polimerazy lub testu PCR. Lekarze mogą również zbadać krew pod mikroskopem pod kątem obecności moruli, które są zbiorami bakterii Ehrlichia w białych krwinkach.
Czytaj również: Neuroborelioza czy jest wyleczalna
Leczenie erlichiozy
Lekarze często przepisują antybiotyk - doksycyklinę w leczeniu erlichiozy. Im wcześniej pacjent zacznie przyjmować ten medykament, tym mniej prawdopodobne jest, że choroba będzie stanowić realne zagrożenia dla zdrowia i życia. Lekarz może przepisać antybiotyki bez wcześniejszych wyników badań krwi, dzięki czemu jest szansa na natychmiastowe leczenie.
Jeśli objawy nie ulegną poprawie w ciągu 1-3 dni po rozpoczęciu leczenia, osoba prawdopodobnie nie ma erlichiozy. Ważne jest jednak, aby pacjent przyjmował cały cykl antybiotyków, aby mogły być one skuteczne.
W rzadkich przypadkach, na przykład z powodu alergii lub ciąży, dana osoba nie jest w stanie przyjmować doksycykliny. W takich sytuacjach lekarz może przepisać inny antybiotyk, zwany ryfampicyną.
Erlichioza jest śmiertelna w 1,8% przypadków, jednak poważne powikłania i zgony występują częściej u osób z osłabionym układem odpornościowym. Nowotwory, HIV, wcześniejsze przeszczepy narządów i niektóre leki mogą przyczyniać się do szybszego rozwoju choroby. Większość ludzi w pełni odzyskuje zdrowie po erlichiozie, szczególnie jeśli otrzymali antybiotyki we właściwym czasie i przyjmowali je zgodnie z zaleceniami.
Zobacz także inne choroby i tematy związane z kleszczami:
Jak uniknąć pogryzienia przez kleszcze?
Polega na zapobieganiu ukąszeniom przez kleszcze,unikaniu pobytu na terenach zwiększonego ryzyka, gdzie kleszcze występują często. Ochrona przed kleszczami zakłada jednak przede wszystkim właściwe ubieranie się na wyprawy do lasu czy na gęsto porośniętą łąkę. A to oznacza ubranie koszuli z długimi rękawami, spodni z długimi nogawkami, skarpetek i pełnych butów. Osłonić warto też głowę i szyję.Warto przy tym dodać, że najlepiej, jeśli jest to odzież w jasnych kolorach; na czarnej czarnego kleszcza nie zobaczymy. Należy stosować preparaty na kleszcze, najlepiej zawierających DEET , które należy rozpylać na ubranie i odsłoniętą skórę, z wyjątkiem twarzy. Po każdym powrocie z terenów występowania kleszczy obowiązuje prysznic i dokładna kontrola całej skóry, zwłaszcza pachwin, pach, okolic za małżowinami usznymi i fałdów skórnych.
Uwaga!
- Powyższa porada jest jedynie sugestią i spisem informacji z wielu renomowanych źródeł i w przypadku problemów zdrowotnych nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Zawsze w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem !
- Informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji 13.07.2018 i mogą ulec zmianie.