Gwatemala: Szczepienia, malaria, denga oraz inne potencjalne zagrożenia, czyli co zabrać i jak ważne są repelenty na komary w Gwatemali?

Publikacja 22 grudnia 2019 Autor: Arkadiusz Ostojski
3 minuty czytania.

Wybierasz się do Gwatemali?. Pewnie tak skoro znalazłeś się na tej stronie, więc zanim wsiądziesz do samolotu, przeczytaj tych kilka zdań poniżej, gdyż lecisz do kraju tropikalnego, w którym koniecznie należy przestrzegać pewnych, a niekiedy rygorystycznych zasad ochrony własnego zdrowia. Niestety, w Gwatemali poza słońcem i palmami czeka na Ciebie też wiele groźnych, a niekiedy śmiertelnych egzotycznych chorób zakaźnych, głównie pasożytniczych przenoszonych przez komary, na które nie wynaleziono skutecznych szczepionek i są to m.in.:

Malaria, Denga, Leiszmanioza, Filariozy,
Zika, Choroba Chagasa oraz równie groźna tzw. Ślepota rzeczna

Gwatemala to kraj gdzie jest wilgotno i gorąco, a miejsca w których występują komary, wciąż się zmieniają i nawet jak ktoś wcześniej nie widział komarów w regionie to sytuacja może się zmienić w ciągu tygodnia. Temat profilaktyki i chorób przenoszonych przed komary jest często pomijalny i bagatelizowany przez podróżnych, a to ona może uchronić nas przed powiększeniem smutnej statystyki ofiar malarii czy dengi i powodem jest najczęściej mała wiedza o danym kraju, a przecież w kraju tropikalnym wystarczy tylko jedno ukąszenie komara, aby doszło do zachorowania na jedną z tych groźnych chorób. Mało kto zdaje sobie sprawę, że z powodu braku szczepień na malarię czy dengę najważniejszą rolę odgrywa właśnie tzw. profilaktyka nieswoista, która polega na utrudnieniu, zmniejszeniu i ochronie przed ukłuciami komarów i zalicza się do niej stosowanie przez podróżnych moskitier i przede wszystkim skutecznych repelentów na komary , które muszą posiadać odpowiednie stężenia i substancje rekomendowane przez WHO (Światową Organizację Zdrowia) oraz rejestrację produktu w Ministerstwie Zdrowia.

Jak więc się zabezpieczyć, co ze sobą zabrać, na co uważać oraz jakie szczepienia do Gwatemali są obowiązkowe i zalecane? Co zapobiega chorobom?. Za chwilę odpowiemy na te pytania, a Ty dowiesz się, jak bezpiecznie spędzić wymarzony urlop, aby do domu wrócić szczęśliwym… i zdrowym.

Malaria w Gwatemali

Malaria – ryzyko wystąpienia jest wysokie w rejonach położonych poniżej 1500 m n.p.m. Wysokie ryzyko zachorowania dotyczy rejonów Alta Verapaz, Baja Verapaz, Petén, San Marcos, mniejsze obserwuje się w rejonach Escuintla, Huehuetenango, Izabal, Quiché, Retalhueleu, Suchitepéquez, Zacapia

NALEŻY WIEDZIEĆ, ŻE MALARIA JEST ZAKAŹNĄ CHOROBĄ ŚMIERTELNĄ I W OBECNYM CZASIE BRAK JEST SZCZEPIONKI NA TĘ CHOROBĘ.

Malarię roznoszą komary z rodzaju Anopheles, których należy bezwzględnie unikać stosując repelenty marki Mugga DEET korzystać z moskitier oraz chemioprofilaktyki.
Malaria występuje niezależnie od pory roku, a największe możliwe natężenie ukąszeń przez komary jest w porze deszczowej i podeszczowej.
Malaria jest obecnie jedną z trzech najgroźniejszych, oprócz AIDS i gruźlicy, chorób zakaźnych w świecie. Liczbę nowych zachorowań szacuje się na 300-500 milionów rocznie, a liczbę zgonów na 1,5-2,7 milionów każdego roku.
Denga to potencjalnie śmiertelna choroba wirusowa, przyjmująca postać gorączki krwotocznej występująca u ludzi. Patogenem odpowiedzialnym za wywołanie choroby są wirusy dengi z rodziny Flaviviridae, przenoszone przez komary z rodzaju Aedes.Należy bezwzględnie ich unikać stosując repelenty marki Mugga DEET oraz korzystać z moskitier. Do głównych objawów poza wysoką gorączką należą silne bóle i sztywność stawów. Występuje endemicznie w strefie subtropikalnej i tropikalnej. Ze względu na brak szczepionki i skutecznych leków antywirusowych możliwe jest tylko leczenie objawowe.

Mapa występowania malarii w Gwatemali ( źródło www.fitfortravel.nhs.uk )

Gwatemala jakie wykonać szczepienia?

Obowiązkowe szczepienia przy podróży z Polski – nie obowiązują.Natomiast szczepienie przeciwko żółtej gorączce wymagane jest od osób przybywających bezpośrednio z rejonu występowania tej choroby.

Szczepienia zalecane do Gwatemali:

wirusowe zapalenie wątroby typu A
wirusowe zapalenie wątroby typu B
tężec + błonica
dur brzuszny
żółta gorączka
inne według zaleceń lekarza w bardzo rzadkich sytuacjach

Co zabrać do Gwatemali?

Poniżej przedstawiamy podstawowy ekwipunek, jaki powinien zabrać każdy turysta do Gwatemali.

Repelenty na komary, moskity i inne insekty ( bez repelentów i leków malarycznych nawet nie myślmy o wyjeździe – należy wiedzieć, że do dzisiaj nie wynaleziono szczepionki na malarię ). Gwatemala jest krajem gdzie występuje malaria przenoszona przez komary.
Moskitiera przeciw komarom. W większości hotelów w standardzie są już moskitiery na łóżko, zdarzają się zazwyczaj zakurzone, brudne lub dziurawe. Zdarza się, że hotel nie ma takich moskitier lub będziemy spali pod namiotem. Moskitiera chroni życie, bo nie dopuszcza do śpiącego człowieka komarzyc szukających krwi.
Apteczka podróżna zawierająca leki przeciwbólowe, plastry, środki odkażające oraz leki łagodzące problemy żołądkowe szczególnie przeciw biegunce.Na safari, w parku, na plaży, itp. miejscach podczas skaleczenia będziemy często skazani tylko na siebie i podręczny ekwipunek medyczny.
Żel antybakteryjny do rąk oraz nawilżone chusteczki. Żel stosujemy przed posiłkiem wcierając w ręce, a w szczególności zawsze tam, gdzie nie mamy dostępu do bieżącej wody np. na safari, parku lub w toalecie. W toaletach przy drodze nie ma zazwyczaj papieru i mydła. Żel i chusteczki chronią nas przed bakteriami szczególnie przed tzw. chorobą brudnych rąk,która ma wiele nazw. Raz określana jest amebozą innym razem czerwonką. Zarazić się nią można wszędzie, jednak największe ryzyko zachorowania istnieje właśnie w krajach tropikalnych.Czerwonką zarazić się możemy pijąc wodę lub spożywając jedzenie, które zakażone jest cystami pasożyta (Entamoeba histolytica),gdy dostaną się one do organizmu mogą zaatakować m.in. płuca, wątrobę lub mózg. Najczęściej jednak atakują jelita powodując tzw. zespół jelitowy. Ta postać czerwonki jeśli nie jest odpowiednio leczona może doprowadzić nawet do zgonu.
Emulsje do opalania z filtrem UVA/UVB min. SPF50 oraz pomadki do ust. W strefie równikowej i podrównikowej jest bardzo ostre słońce i suche powietrze, które szybko może doprowadzić do poparzeń skóry, przegrzania ,a nawet udarów. Pamiętaj o smarowaniu balsamem uszu,a pomadkami ochronnymi ust, które najczęściej i najszybciej ulegają przesuszeniu i poparzeniu.
Okulary przeciwsłoneczne, a osoby z wadą wzroku-druga para okularów.
Książeczkę szczepień międzynarodowych - (między innymi zalecane szczepienie przeciw żółtej febrze)
Woreczki foliowe strunowe lub typu ZIPP, które w czasie safari skutecznie chroniące rzeczy podręczne przed pyłem
Przewodnik z mapą o danym kraju w naszym języku – dobrze wiedzieć gdzie jesteśmy i jakie są zwyczaje danego kraju.
Ważny paszport (minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z terytorium kraju zagranicznego).
Kserokopię dowodu osobistego i paszportu
Numery telefonów do lekarzy chorób tropikalnych w Polsce ( są w zakładce Lekarze chorób tropikalnych) oraz do ambasad i konsulatów. Poziom medycyny w krajach tropikalnych jest zazwyczaj niski dlatego w razie problemów lepiej kontaktować się z lekarzem w Polsce lub najbliższym konsulatem.
Kamera, aparat fotograficzny, lornetka, latarka, zapasowe baterie do aparatu oraz karta pamięci.
Karty kredytowe (najczęściej akceptowane są Visa, MasterCard, American Express).
Zaświadczenie medyczne (w języku angielskim), jeśli chorujecie Państwo na jakiś poważne schorzenia
Należy rozważyć zakup dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego (ubezpieczenie kosztów transportu, leczenia, następstw nieszczęśliwych wypadków)
Małe saszetki, torebki z suwakiem na dokumenty i pieniądze oraz jakiś plecak szczególnie przyda się na Safari. Dokumenty należy trzymać albo hotelowym sejfie albo zawsze blisko siebie – najwięcej złodziei jest na bazarach.
Odzież powinna być lekka, przewiewna i w jasnych kolorach. Powinniśmy zabrać długie spodnie,szorty,polar,sweter albo lekka kurtka,kostium kąpielowy, koszula z krótkim rękawem, koszula z długim rękawem, buty zakryte trekingowe lub adidasy,sandały,kapelusz albo czapka ( chronią nas przed groźnym słońcem ), płaszcz przeciwdeszczowy (wszystko z tkanin przewiewnych)

Profilaktyka podczas pobytu w Gwatemali.

Chronić się przed ukąszeniem owadów: Stosować repelenty, korzystać z moskitier, unikać przebywania na otwartym terenie od zmierzchu do świtu. W pomieszczeniach z klimatyzacją lub gdzie nie ma moskitier używać w miarę możliwości siatki na okna. Zawsze kontrolować przed snem pomieszczenie czy nie ma insektów. Wychodząc w teren właściwie zabezpieczyć się w odzież (długie nogawki i rękawy).

Chronić się przed nadmiernym słońcem: Należy pamiętać, że słońce w tropikach jest bardzo nisko, bardzo szybko się opalamy i przegrzewamy organizm. Dlatego należy ograniczyć przebywanie na plażach i otwartym słońcu w godzinach pomiędzy 11.00-16.00.Stosować wysokie filtry UVA/UVB, okrycia głowy i nosić okulary przeciwsłoneczne.

Nie brodzić i kąpać się w zbiornikach ze stojącą wodą: Zbiorniki ze stojącą wodą (jeziora,kanały,stawy,kałuże,sadzawki) to ulubiona kryjówka ślimaków przenoszących bilharcjozę (po malarii najczęściej występująca choroba tropikalna na świecie). Obecnie cierpi na nią 200-300 mln ludzi. Larwy przywry przenikają do organizmu człowieka przez skórę, do powierzchownych naczyń krwionośnych. Przekształca się w migrujące stadium rozwojowe – schistosomulę, która dostaje się wraz z krwią do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu i w końcu do wątroby. Wątroba jest miejscem osiągnięcia dojrzałości płciowej.

Spożywać żywność i wodę wyłącznie z kontrolowanych źródeł: Myć ręce wodą z mydłem przed każdym posiłkiem i stosować żele antybakteryjne z minimalną zawartością alkoholu 60%.W terenie,gdzie nie mamy dostępu do wody zawsze stosujemy żele.Pić tylko i wyłącznie wodę butelkowaną lub przegotowaną.Unikać spożycia napojów i drinków z lodem niewiadomego pochodzenia.Unikać spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, że były pasteryzowane oraz żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców.Uważajmy na świeżo wyciskane soki.Unikajmy surowych warzyw (zwłaszcza liściastych), sałatek, owoców morza, mięsa, majonezu i lodów. Owoce myjemy i obieramy własnoręcznie. Jedzmy potrawy gotowane, pieczone lub smażone.

Unikać obrażeń ciała i drobnych skaleczeń: Unikać kontaktów z lokalnymi zwierzętami,a w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę, należy jak najszybciej przemyć ranę wodą utlenioną lub wodą z mydłem i skierować się do placówki służby zdrowia.Unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka, iniekcji niesterylnymi igłami ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C). Unikać chodzenia boso po ziemi, gdzie istnieje ryzyko zakażenia (choroby pasożytnicze, np. zespół larwy wędrującej ), picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu, jazdy przepełnionymi autobusami i mikrobusami.Zawsze zapinać pasy bezpieczeństwa i stosować foteliki samochodowe dla dzieci, korzystać z kasków podczas jazdy rowerami i motocyklami,korzystać z kasków podczas wycieczek w skalne góry.Dbać o higienę ciała.Stosować prezerwatywy, a najlepiej unikać stosunków seksualnych ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C, choroby skórne).

A co po powrocie.

Nie należy lekceważyć żadnej infekcji, która wystąpi w ciągu kilku miesięcy.W przypadku gorączki, biegunki, wysypki itp. należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza zwracając uwagę lekarzowi na swój zagraniczny pobyt. Wczesne rozpoznanie choroby może uratować życie!

Inne przydatne informacje o tym kraju.

Stolica: Ciudad de Guatemala
Waluta: quetzal (GTQ), 1 GTQ = 100 centavos;
Język urzędowy: hiszpański

Przepisy wjazdowe.

Obywatele RP przebywający w Gwatemali w celach turystycznych nie dłużej niż 90 dni nie podlegają obowiązkowi wizowemu. Paszport musi być ważny minimum 6 miesięcy od chwili przekroczenia granicy. Należy okazać bilet powrotny lub uprawniający do kontynuacji podróży. Przy wylocie należy opłacić podatek wyjazdowy i opłatę lotniskową w wysokości ok. 35 USD; przekraczanie granicy lądowej jest zwolnione z opłat. Dodatkowo, przy wyjeździe z kraju pobierana jest opłata 20 Quetzali (2,5 USD) jako opłata turystyczna.

Przepisy celne.

Brak szczególnych regulacji dotyczących wwozu, wymiany i wywozu pieniędzy. Restrykcje celne nie odbiegają od ogólnie przyjętych standardów; na granicy wypełnia się deklarację celną. Surowo zabronione jest wywożenie znalezisk z wykopalisk archeologicznych.

Przepisy prawne.

Zabronione jest posiadanie leków psychotropowych i narkotyków, o ile nie są przepisane przez lekarza.

Meldunek.

Na granicy należy wypełnić kwestionariusz migracyjny, podając nazwy miejscowości, jakie zamierza się odwiedzić, oraz miejsca zakwaterowania.

Ubezpieczenie.

Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych nie są honorowane. Warto wykupić miejscowe ubezpieczenie turystyczne, które uprawnia do bezpłatnego korzystania z najlepszych klinik prywatnych – koszt ubezpieczenia 2 tygodniowego ASSISTUR CARD wynosi ok. 10 USD. Obowiązuje ubezpieczenie samochodu w pełnym zakresie.

Opieka medyczna.

Szczególne zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne nie występują. Wymagane jest szczepienie ochronne przeciw żółtej gorączce, o ile podróżujący wjeżdża z kraju zagrożonego ta chorobą. Zalecane: szczepienia przeciwko żółtaczce typu A i błonicy. Opieka medyczna jest łatwiej dostępna w miastach. Zarówno wizyta lekarska jak i pobyt w szpitalu są płatne.

Informacje dla kierowców i podróżowanie po kraju.

Należy posiadać międzynarodowe prawo jazdy. Jak w większości krajów tej strefy możliwość wypożyczenia samochodu uzależniona jest od posiadania karty kredytowej lub pozostawienia znacznego depozytu w gotówce.
Nie ma ograniczeń, jednak przed udaniem się w dłuższą podróż wskazane jest skontaktowanie się z gwatemalskim instytutem turystyki INGUAT www.visitguatemala.com. Szczególnie niebezpieczne rejony: miasto Guatemala, Peteacute;n, Huehuetenando, San Marcos, Izabal, Baja Verapaz, Alta Verapaz, Zacapa, Chiquimula.

Bezpieczeństwo turystów.

Wysokie zagrożenie przestępczością; szczególnie niebezpieczne są gangi młodzieżowe. Na niektórych terenach przy granicy z Meksykiem mogą operować gangi narkotykowe. Odradza się podróżowania nocą mało uczęszczanymi drogami, samotnego podróżowania po zmroku, noszenia przy sobie gotówki i biżuterii. Zaleca się pozostawienie dokumentów i paszportu w bezpiecznym miejscu (sejf hotelowy) i poruszanie się z ich fotokopią.

Przydatne informacje..

Telefon alarmowy dla turystów z wielojęzyczną obsługą : 1500
Bardzo przydatna jest znajomość języka hiszpańskiego, przynajmniej w stopniu podstawowym. Znajomość języka angielskiego jest dość rzadka.Powyższe informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji i mogą ulec zmianie bez powiadomienia
Przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne w Polsce:
Brak polskiej placówki dyplomatycznej

Konsulat RP w Gwatemali

12 Calle 1-25, Zona 10, Edificio Geminis, Torre Norte, Oficina 1802
Guatemala
tel.: (00-502) 335-35-11
fax: (00-502) 338-23-39
e-mail: lmarro@guate.net

Powyższe informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji i mogą ulec zmianie bez powiadomienia.

WRÓĆ