Irak: Szczepienia, malaria, denga oraz inne potencjalne zagrożenia, czyli co zabrać i jak ważne są repelenty na komary w Iraku?

W Iraku występuje kilka groźnych chorób tropikalnych przenoszonych przez komary, moskity oraz muchy, na które do dnia dzisiejszego nie wynaleziono skutecznej szczepionki.Chrobry te stanowią poważne zagrożenia dla zdrowia,a w niektórych przypadkach mogą doprowadzić nawet do śmierci.

Najgroźniejsze z nich to:

Malaria,
Denga,
Gorączka Zachodniego Nilu,
Filariozy,
Leiszmanioza trzewna,
Leiszmanioza skórna

Ryzyko wystąpienia Malarii w Iraku jest w stopniu umiarkowanym, a największe może być w rejonach poniżej 1500 m npm szczególnie w prowincjach Dahuk, Erbil, Niniwa, Sulaymaniya i Ta’mim.

NALEŻY WIEDZIEĆ, ŻE MALARIA JEST ZAKAŹNĄ CHOROBĄ ŚMIERTELNĄ I W OBECNYM CZASIE BRAK JEST SZCZEPIONKI NA TĘ CHOROBĘ.

Malarię roznoszą komary z rodzaju Anopheles, których należy bezwzględnie unikać stosując repelenty marki Mugga DEET korzystać z moskitier oraz chemioprofilaktyki.
Malaria występuje niezależnie od pory roku, a największe możliwe natężenie ukąszeń przez komary jest w porze deszczowej i podeszczowej.
Malaria jest obecnie jedną z trzech najgroźniejszych, oprócz AIDS i gruźlicy, chorób zakaźnych w świecie. Liczbę nowych zachorowań szacuje się na 300-500 milionów rocznie, a liczbę zgonów na 1,5-2,7 milionów każdego roku.
Denga to potencjalnie śmiertelna choroba wirusowa, przyjmująca postać gorączki krwotocznej występująca u ludzi. Patogenem odpowiedzialnym za wywołanie choroby są wirusy dengi z rodziny Flaviviridae, przenoszone przez komary z rodzaju Aedes.Należy bezwzględnie ich unikać stosując repelenty marki Mugga DEET oraz korzystać z moskitier. Do głównych objawów poza wysoką gorączką należą silne bóle i sztywność stawów. Występuje endemicznie w strefie subtropikalnej i tropikalnej. Ze względu na brak szczepionki i skutecznych leków antywirusowych możliwe jest tylko leczenie objawowe.

Mapa występowania malarii w Iraku ( źródło www.fitfortravel.nhs.uk )

IRAK JAKIE SZCZEPIENIA?

Obowiązkowe szczepienia:

przy podróży z Polski – nie obowiązują
szczepienie przeciwko żółtej gorączce wymagane jest od osób przybywających bezpośrednio z rejonu występowania tej choroby

Szczepienia zalecane – przeciwko następującym chorobom:

wirusowe zapalenie wątroby typu A
wirusowe zapalenie wątroby typu B
tężec + błonica
choroba Heinego-Medina (inaczej: poliomyelitis)
dur brzuszny
inne według zaleceń lekarza w bardzo rzadkich sytuacjach

CO ZABRAĆ DO IRAKU

Poniżej przedstawiamy podstawowy ekwipunek, jaki powinien zabrać każdy turysta do Iraku:

Repelenty na komary, moskity i inne insekty ( bez repelentów i leków malarycznych nawet nie myśl o wyjeździe – to podstawa – tym bardziej, że do dzisiaj nie ma szczepionki na malarię ). Irak jest krajem gdzie występuje malaria przenoszona przez komary.

Moskitiera przeciw komarom. W większości hotelów w standardzie są już moskitiery na łóżko, zdarzają się zazwyczaj zakurzone, brudne lub dziurawe. Zdarza się, że hotel nie ma takich moskitier lub będziemy spali pod namiotem. Moskitiera chroni życie, bo nie dopuszcza do śpiącego człowieka komarzyc szukających krwi.

Apteczka podróżna zawierająca leki przeciwbólowe, plastry, środki odkażające oraz leki łagodzące problemy żołądkowe szczególnie przeciw biegunce.Na safari, w parku, na plaży, itp. miejscach podczas skaleczenia będziemy często skazani tylko na siebie i podręczny ekwipunek medyczny.

Żel antybakteryjny do rąk oraz nawilżone chusteczki. Żel stosujemy przed posiłkiem wcierając w ręce, a w szczególności zawsze tam, gdzie nie mamy dostępu do bieżącej wody np. na safari, parku lub w toalecie. W toaletach przy drodze nie ma zazwyczaj papieru i mydła. Żel i chusteczki chronią nas przed bakteriami szczególnie przed tzw. chorobą brudnych rąk,która ma wiele nazw. Raz określana jest amebozą innym razem czerwonką. Zarazić się nią można wszędzie, jednak największe ryzyko zachorowania istnieje właśnie w krajach tropikalnych.Czerwonką zarazić się możemy pijąc wodę lub spożywając jedzenie, które zakażone jest cystami pasożyta (Entamoeba histolytica),gdy dostaną się one do organizmu mogą zaatakować m.in. płuca, wątrobę lub mózg. Najczęściej jednak atakują jelita powodując tzw. zespół jelitowy. Ta postać czerwonki jeśli nie jest odpowiednio leczona może doprowadzić nawet do zgonu.

Emulsje do opalania z filtrem UVA/UVB min. SPF50 oraz pomadki do ust. W strefie równikowej i podrównikowej jest bardzo ostre słońce i suche powietrze, które szybko może doprowadzić do poparzeń skóry, przegrzania ,a nawet udarów. Pamiętaj o smarowaniu balsamem uszu,a pomadkami ochronnymi ust, które najczęściej i najszybciej ulegają przesuszeniu i poparzeniu.

Okulary przeciwsłoneczne,a osoby z wadą wzroku-druga para okularów.

Książeczkę szczepień międzynarodowych- (między innymi zalecane szczepienie przeciw żółtej febrze)

Woreczki foliowe strunowe lub typu ZIPP, które w czasie safari skutecznie chroniące rzeczy podręczne przed pyłem

Przewodnik o danym kraju w naszym języku – dobrze wiedzieć gdzie jesteśmy i jakie są zwyczaje danego kraju.

Ważny paszport (minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z terytorium kraju zagranicznego).

Kserokopię dowodu osobistego i paszportu

Numery telefonów do lekarzy chorób tropikalnych w Polsce ( są w zakładce Lekarze chorób tropikalnych) oraz do ambasad i konsulatów.Poziom medycyny w krajach tropikalnych jest zazwyczaj niski dlatego w razie problemów lepiej kontaktować się z lekarzem w Polsce lub najbliższym konsulatem.

Kamera, aparat fotograficzny, lornetka, latarka, zapasowe baterie do aparatu oraz karta pamięci.

Karty kredytowe (najczęściej akceptowane są Visa, MasterCard, American Express).

Zaświadczenie medyczne (w języku angielskim), jeśli chorujecie Państwo na jakiś poważne schorzenia

Należy rozważyć zakup dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego (ubezpieczenie kosztów transportu, leczenia, następstw nieszczęśliwych wypadków)

Małe saszetki, torebki z suwakiem na dokumenty i pieniądze oraz jakiś plecak szczególnie przyda się na Safari. Dokumenty należy trzymać albo hotelowym sejfie albo zawsze blisko siebie – najwięcej złodziei jest na bazarach.

Odzież powinna być lekka, przewiewna i w jasnych kolorach. Powinniśmy zabrać długie spodnie,szorty,polar,sweter albo lekka kurtka,kostium kąpielowy, koszula z krótkim rękawem, koszula z długim rękawem, buty zakryte trekingowe lub adidasy,sandały,kapelusz albo czapka ( chronią nas przed groźnym słońcem ), płaszcz przeciwdeszczowy (wszystko z tkanin przewiewnych)

PROFILAKTYKA PODCZAS POBYTU W IRAKU

Chronić się przed ukąszeniem owadów: Stosować repelenty, korzystać z moskitier, unikać przebywania na otwartym terenie od zmierzchu do świtu. W pomieszczeniach z klimatyzacją lub gdzie nie ma moskitier używać w miarę możliwości siatki na okna. Zawsze kontrolować przed snem pomieszczenie czy nie ma insektów. Wychodząc w teren właściwie zabezpieczyć się w odzież (długie nogawki i rękawy).

Chronić się przed nadmiernym słońcem: Należy pamiętać, że słońce w tropikach jest bardzo nisko, bardzo szybko się opalamy i przegrzewamy organizm. Dlatego należy ograniczyć przebywanie na plażach i otwartym słońcu w godzinach pomiędzy 11.00-16.00.Stosować wysokie filtry UVA/UVB, okrycia głowy i nosić okulary przeciwsłoneczne.

Nie brodzić i kąpać się w zbiornikach ze stojącą wodą: Zbiorniki ze stojącą wodą (jeziora,kanały,stawy,kałuże,sadzawki) to ulubiona kryjówka ślimaków przenoszących bilharcjozę (po malarii najczęściej występująca choroba tropikalna na świecie). Obecnie cierpi na nią 200-300 mln ludzi. Larwy przywry przenikają do organizmu człowieka przez skórę, do powierzchownych naczyń krwionośnych. Przekształca się w migrujące stadium rozwojowe – schistosomulę, która dostaje się wraz z krwią do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu i w końcu do wątroby. Wątroba jest miejscem osiągnięcia dojrzałości płciowej.

Spożywać żywność i wodę wyłącznie z kontrolowanych źródeł: Myć ręce wodą z mydłem przed każdym posiłkiem i stosować żele antybakteryjne z minimalną zawartością alkoholu 60%.W terenie,gdzie nie mamy dostępu do wody zawsze stosujemy żele.Pić tylko i wyłącznie wodę butelkowaną lub przegotowaną.Unikać spożycia napojów i drinków z lodem niewiadomego pochodzenia.Unikać spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, że były pasteryzowane oraz żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców.Uważajmy na świeżo wyciskane soki.Unikajmy surowych warzyw (zwłaszcza liściastych), sałatek, owoców morza, mięsa, majonezu i lodów. Owoce myjemy i obieramy własnoręcznie. Jedzmy potrawy gotowane, pieczone lub smażone.

Unikać obrażeń ciała i drobnych skaleczeń: Unikać kontaktów z lokalnymi zwierzętami,a w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę, należy jak najszybciej przemyć ranę wodą utlenioną lub wodą z mydłem i skierować się do placówki służby zdrowia.Unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka, iniekcji niesterylnymi igłami ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C). Unikać chodzenia boso po ziemi, gdzie istnieje ryzyko zakażenia (choroby pasożytnicze, np. zespół larwy wędrującej ), picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu, jazdy przepełnionymi autobusami i mikrobusami.Zawsze zapinać pasy bezpieczeństwa i stosować foteliki samochodowe dla dzieci, korzystać z kasków podczas jazdy rowerami i motocyklami,korzystać z kasków podczas wycieczek w skalne góry.Dbać o higienę ciała.Stosować prezerwatywy, a najlepiej unikać stosunków seksualnych ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C, choroby skórne).

A CO PO POWROCIE?

Nie należy lekceważyć żadnej infekcji, która wystąpi w ciągu kilku miesięcy.W przypadku gorączki, biegunki, wysypki itp. należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza zwracając uwagę lekarzowi na swój zagraniczny pobyt. Wczesne rozpoznanie choroby może uratować życie!

INNE PRZYDATNE INFORMACJE O TYM KRAJU.

(Republika Iraku) Stolica: Bagdad
Waluta: dinar iracki (ID), 1 ID = 100 filsów
Język urzędowy: arabski
Inne języki: kurdyjski, perski, angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE.

Obywatele RP mogą wjeżdżać do Iraku na podstawie wiz uzyskanych osobiście w irackich przedstawicielstwach dyplomatycznych lub konsulatach. Wprowadzono obowiązek zgłoszenia przyjazdu cudzoziemców do miejscowego biura meldunkowego, w okresie 10 dni od przekroczenia granicy. Istnieje także obowiązek poddawania się testom na AIDS.
Obecnie loty cywilnych linii do Bagdadu są jedynym zalecanym środkiem transportu. Połączenia lotnicze są obsługiwane przez jordańskie linie Royal Jordanian, irackie – Iraqi Airways, tureckie Turkish Airways oraz Kurdistan Airlines (z lotniska w Erbilu). Połączenia dostępne z Bagdadu to: Amman, Damaszek, Kair, Dubaj, Bejrut, Istambuł i Teheran. Funkcjonują także połączenia lokalne, do Erbilu, Sulejmaniji i Basry. Lotnisko w Erbilu, z uwagi na lepsze warunki bezpieczeństwa, obsługuje dodatkowo loty do Frankfurtu, Amsterdamu, Londynu, Sztokholmu, Istambułu, Wiednia, Kopenhagi, Aten i Oslo.
Wjazd do Iraku drogą lądową jest możliwy od strony wszystkich krajów ościennych. Jednak w obecnej sytuacji podróżowanie samochodem lub taksówką nie jest bezpieczne, zwłaszcza dla cudzoziemców, dlatego też lepiej zrezygnować z takich podróży. Najczęściej wybierana dotychczas trasa z Ammanu (Jordania) do Bagdadu (przejście graniczne Al Walid – Trebil) jest szczególnie niebezpieczna w rejonie Faludży i Ramadi. Równie niepewnie funkcjonuje transport na trasie z Damaszku (Syria) do Bagdadu (przejście graniczne Al Tanf). Osoby udające się wyłącznie do Kurdystanu (północna część Iraku) wykorzystują drogę z Adany (Turcja) do granicy turecko-irackiej (przejście graniczne Kabur – Zakho) i stąd taksówką iracką do Mosulu, Erbilu czy Sulejmaniji. Możliwy jest także wjazd do Iraku z Kuwejtu (przejście graniczne Al Adali – Safwan), Arabii Saudyjskiej (przejście graniczne Al Arar) oraz z Iranu (przejścia graniczne Hadż Umran, Chorsravi – Khanakin, Baramadad – Badrah, Szalamszahr). Te kierunki nie są jednak zalecane ze względu na niestabilną sytuację i liczne zagrożenia. Należy zawsze liczyć się z możliwością zamknięcia każdego z przejść granicznych, dróg oraz połączeń lotniczych.

Region Kurdystanu

Obywatele Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych mogą przyjeżdżać do Autonomicznego Regionu Irackiego Kurdystanu bez irackich wiz. Przy przekraczaniu granicy na odcinkach irackiego Kurdystanu, np. na lotnisku w Erbilu otrzymuje się podczas kontroli paszportowej pozwolenie na 10 dniowy pobyt, które obowiązuje jedynie na terenie irackiego Kurdystanu, to jest w prowincjach Erbil, Sulejmanija i Dohuk. Pobyty przekraczające 10 dni winny być przedłużane we właściwym miejscowo posterunku policji. Na podstawie kurdyjskich pozwoleń na wjazd nie wolno podróżować po innych niż Kurdystan rejonach Iraku. Do podróżowania po całym Iraku niezbędna jest wiza, którą należy uzyskać w Ambasadzie Iraku w Warszawie.

PRZEPISY CELNE

Obowiązuje zakaz wwożenia broni, materiałów wybuchowych i narkotyków. Nie wolno wywozić m.in. żywności, surowców mineralnych, zabytków, wykopalisk itp. W związku ze stałym zagrożeniem zamachami terrorystycznymi należy liczyć się z zaostrzonymi procedurami kontrolnymi oraz wielokrotną, bardzo szczegółową kontrolą celną na granicy.

PRZEPISY PRAWNE

Iracki system prawny w dalszym ciągu jest w fazie tworzenia. Obowiązujące przepisy oparte są na uchwalonej w październiku 2005 r. konstytucji.

UBEZPIECZENIE

Możliwe jest wykupienie ubezpieczenia, ale jego warunki, wysokość stawek i sposób egzekwowania ewentualnego odszkodowania od ubezpieczyciela często nie są określone. Z tego względu radzi się wykupić stosowne ubezpieczenie przed wyjazdem do Iraku.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Stan higieny w lokalnych ośrodkach służby zdrowia oraz poziom świadczonych w nich usług może budzić dużo zastrzeżeń. Przychodnie, kliniki i szpitale są słabo wyposażone, często brakuje podstawowego sprzętu medycznego i leków. Funkcjonują także prywatne lekarskie praktyki.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Można podróżować poza Bagdadem, choć dla cudzoziemców wiąże się to z ogromnym ryzykiem. Często dochodzi do ostrzału nie tylko pojazdów i konwojów wojskowych, ale także samochodów cywilnych. Przy drogach oraz na ulicach miast codziennie eksplodują ładunki wybuchowe. Trwa nasilony proceder porwań, w tym cudzoziemców – zarówno dla okupu, jak i ze względów politycznych. Kategorycznie odradza się wyjazdów poza Bagdad bez specjalnej ochrony.

BEZPIECZEŃSTWO

Choć sytuacja bezpieczeństwa poprawiła się nieznacznie w stosunku do lat ubiegłych, stan zagrożenia jest bardzo wysoki. W dalszym ciągu trwa konflikt szyicko-sunnicki, narasta kurdyjsko-arabski. Zarówno w Bagdadzie, jak i na terenie niemal całego Iraku, działają uzbrojone grupy zagranicznych bojowników z ekstremistycznych ugrupowań terrorystycznych, a także zwolenników dawnego reżimu, fedainów, byłych wojskowych czy oficerów służb bezpieczeństwa. Ze względu na aktualną sytuację bezpieczeństwa należy bezwzględnie podporządkować się nakazom patroli wojskowych i policyjnych. Odmowa zatrzymania się do kontroli lub zachowanie odbiegające od wyznaczonych reguł traktowane są jako próba ataku i mogą grozić użyciem broni przez patrol. Odnotowano już wiele przypadków zastrzelenia osób, w tym także obcokrajowców, które zlekceważyły wydane zalecenia. Często zdarzają się napady rabunkowe, kradzieże, porwania dla okupu. Ocenia się, że relatywnie najbezpieczniejszym rejonem jest Kurdystan. W Iraku należy zachować szczególną ostrożność, przebywać w miarę możliwości w miejscach chronionych i publicznych oraz unikać samotnych wyjazdów poza miasto i spacerów po mieście. W wielu miejscach często dochodzi do wymiany ognia, powtarzają się napady na samochody i ludzi, włamania do domów i sklepów, porwania. Mimo zakrojonych na szeroką skalę akcji prewencyjnych przeprowadzane są stale zamachy i ataki terrorystyczne (głównie ataki samobójcze, samochody pułapki i miny), także na obiekty cywilne (urzędy, placówki dyplomatyczne, hotele, posterunki policji irackiej).

INNE PRZYDATNE INFORMACJE

Poruszanie się w ciągu dnia w Bagdadzie jest niezwykle trudne, ze względu na niebezpieczeństwo ataku lub wybuchu, blokady ulic i mostów. W miarę normalnie funkcjonują ministerstwa, urzędy, banki, restauracje, sklepy. Dotarcie do zamkniętej i ufortyfikowanej Międzynarodowej Strefy zlokalizowanej w centrum Bagdadu oraz do wielu innych rejonów miasta jest możliwe wyłącznie za okazaniem przepustek, które są wydawane przede wszystkim pracownikom misji zagranicznych, agend ONZ oraz miejscowym pracownikom ministerstw.
Środkiem płatniczym są irackie dinary (nominały: 50, 100, 250, 500, 1000, 5000, 10 000 oraz 25 000 ID). W użyciu są jednak powszechnie dolary amerykańskie.
W Bagdadzie i pozostałych większych miastach uruchomiono centrale telefoniczne. W większości z nich dostępne są połączenia międzynarodowe. W Iraku funkcjonują sieci telefonii komórkowej, m.in. Zain (dawniej Iraqna), Atheer, Asiacell. Należy jednak liczyć się z tym, że w wielu miejscach nie ma zasięgu lub jakość połączenia jest słaba. Działa (choć nie zawsze sprawnie) łączność w systemie telefonów satelitarnych – Inmarsat, Thuraya. Usługi internetowe są coraz bardziej dostępne.
Działają irackie urzędy pocztowe, ale ich sprawność i zakres usług są nadal ograniczone. Regularnie natomiast funkcjonują firmy kurierskie DHL, Fedex i TNT, dysponujące własnymi samolotami lądującymi w Bagdadzie.
Ceny hoteli w Bagdadzie kształtują się w granicach 100-400 USD (w zależności od lokalizacji) za dobę za pokój 1-osobowy o przyzwoitym standardzie, z łazienką i telewizją satelitarną. Jednakże wiele hoteli nie przyjmuje cudzoziemców z krajów niearabskich z obawy przed zamachami. Większość hoteli wyposażona jest w generatory, co jest szczególnie ważne z uwagi na częste przerwy w dostawie energii elektrycznej. Gniazdka o napięciu 220 V przystosowane są zazwyczaj do wtyczek o trzech prostokątnych bolcach, stąd wskazane jest posiadanie odpowiedniego adaptera.
Popularnym środkiem komunikacji są taksówki. Trzeba jednak pamiętać, że w taksówkach nie ma zainstalowanych taksometrów, dlatego opłatę za kurs należy ustalić z góry. Z reguły koszt kursu po mieście może wahać się od 2 do 10 USD. Cena kursu na lotnisko to ok. 30 USD. Można także wynająć samochód z kierowcą (cena za dzień ok. 100 USD).
Zdecydowana większość artykułów pochodzi z importu, a ceny są porównywalne z cenami europejskimi, choć są zawyżane dla cudzoziemców. Nie ma większych problemów z zaopatrzeniem w żywność i inne towary, takie jak odzież, meble, artykuły elektroniczne, gospodarstwa domowego itp. Brakuje natomiast lekarstw, dlatego przed ewentualnym przyjazdem do Iraku dobrze jest zaopatrzyć się w nie. Zasadniczo dostępne są niemal wszystkie usługi (budowlane, instalacyjne, samochodowe, pralnicze). Ich jakość jest jednak nadal dość niska.
Dniami wolnymi od pracy są piątek i sobota. Podobnie jak w czasie świąt religijnych, urzędy i większość sklepów jest wówczas zamknięta.

95 proc. mieszkańców Iraku to wyznawcy islamu (większość szyicka, mniejszość sunnicka), 5 proc. – chrześcijaństwa (głównie obrządku aramejskiego i chaldejskiego). Irak jest krajem muzułmańskim, choć nie tak restrykcyjnym jak Arabia Saudyjska czy Iran. Obowiązują jednak określone normy zwyczajowe: strój kobiet nie powinien być skąpy. Nie należy nawiązywać kontaktów z arabskimi kobietami w miejscach publicznych; pokazywanie rozmówcy spodów butów nie jest wskazane; wszelkie rozmowy powinny być poprzedzone grzecznościową konwersacją. Obcokrajowcy zawsze byli traktowani w Iraku z szacunkiem, jednak sytuacja po wojnie spowodowała pewną zmianę zachowań. W codziennych kontaktach należy zachować powściągliwość, uprzejmość i w żadnym razie nie okazywać wyższości. Należy unikać wszelkich zgromadzeń i demonstracji, a także nie wchodzić do meczetów, zwłaszcza w porze modlitw. W okresie ramadanu (święty miesiąc postu muzułmanów) nie powinno się w miejscach publicznych, a zwłaszcza w okolicach meczetów, palić papierosów, spożywać pokarmów i napojów. Irakijczycy są tolerancyjni, jednak należy pamiętać, że bardzo rygorystycznie przestrzegane są zwyczaje islamskie w rejonach i miastach zamieszkanych przez PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Iraku
Ambasador: Lech STEFANIAK ludność szyicką (Nadżaf, Karbala, Kufa).
Irak, Bagdad, 38/75 Karadat Mariam, International Zone,
Tel. dyżurny: +964 790 246 948
bagdad.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Powyższe informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji i mogą ulec zmianie bez powiadomienia.

WRÓĆ